Dostęp do urządzeń elektronicznych z ekranami mają coraz młodsze dzieci i często korzystają z nich po kilka godzin dziennie. Sprawdź, z czym wiąże się długotrwałe używanie telefonu czy tabletu i dlaczego przerwy od ekranów są ważne dla zdrowia Twojego dziecka.
Napięcie akomodacji oczu
Długa praca w bliskich odległościach, np. korzystanie z tabletu i telefonu, powoduje stałe napięcie mięśnia rzęskowego, który jest odpowiedzialny za akomodację oka. Akomodacja oka to zdolność do dostosowania do wyraźnego widzenia w różnych odległościach. Jej napięcie może skutkować wystąpieniem dolegliwości takich, jak niewyraźne widzenie z daleka, zmienna ostrość widzenia, bóle oczu i głowy, uczucie napięcia i zmęczenie oczu. Dodatkowo długotrwałe napięcie akomodacji może wywołać tzw. pseudokrotkowroczność. – Jest to stan pogorszonego widzenia z daleka, który mija po poprawieniu stanu akomodacji. W dłuższej perspektywie, może prowadzić do rozwoju krótkowzroczności.
Ryzyko pogłębiania krótkowzroczności
U dzieci z krótkowzrocznością, długotrwałe korzystanie z telefonu czy tabletu, jest czynnikiem wpływającym na progresję wady wzroku. W takiej sytuacji warto zadbać o ograniczenie czasu przed ekranami, higienę pracy wzrokowej oraz spędzanie jak najwięcej czasu na zewnątrz w naturalnym oświetleniu, jako elementy mogące pozytywnie wpływać na zmniejszenie tempa wzrostu krótkowzroczności.
Nieprawidłowa postawa
Dzieci trzymają urządzenia elektroniczne bardzo blisko oczu. W dużej mierze jest to wymuszone przez niewielki rozmiar ekranu – przybliżają go, by lepiej widzieć szczegóły. Często jest to odległość zaledwie kilkunastu centymetrów od oczu. Im bliższa odległość patrzenia, tym napięcie oczu jest większe, co może przyspieszyć wystąpienie nieprzyjemnych dolegliwości.
Ponadto, dzieci mają tendencję do korzystania z tych niewielkich urządzeń w niekorzystnej pozycji ciała, np. z dużym pochyleniem szyi czy na półleżąco. Taki sposób użytkowania tabletu czy smartfona może powodować bóle szyi i pleców, skutkować utrwaleniem nieprawidłowej postawy ciała. Zadbanie o higienę wzrokową, ruch w czasie przerw i patrzenie w dal pozwolą rozluźnić napięte oczy i ciało.
Suchość oczu
Wpatrywanie się w ekran, wiąże się z tym, że mrugamy rzadziej. Może to objawiać się odczuwaniem dyskomfortu, piasku pod powiekami, pieczeniem i zaczerwienieniem oczu. Dolegliwości te spowodowane są wysychaniem powierzchni oka. Przerwy są okazją, żeby pomrugać i dzięki temu nawilżyć oczy.
Korzystanie z urządzeń przed snem
Dzieci korzystając z urządzeń cyfrowych przed snem są narażone na zaburzenia cyklu dobowego. Używanie telefonu przed snem może pogorszyć jego jakość, dlatego zalecane jest odłożenie ekranów wieczorem min. 1 godzinę przed snem.
Przerwy od ekranu – jak je wykorzystać?
Warto stosować zasadę 20/20/20, która zaleca, by co 20 minut pracy z bliska popatrzeć przez 20 sekund na przedmiot znajdujący się w odległości co najmniej 20 stóp (powyżej 6 metrów), np. przez okno. W czasie przerw wskazane jest rozprostowanie ciała i wyjście na zewnątrz albo wykonanie ćwiczeń wzrokowych. Ćwiczenia oczu pobudzają widzenie peryferyjne, aktywują mięśnie okoruchowe (które wykonują niewielką pracę podczas wpatrywania się w ekran) oraz rozluźniają mięśnie rzęskowe oczu, które napinają się kiedy obserwujemy ekran monitora.
Nieświadomość zagrożeń
Dzieci mogą nie skarżyć się na wspomniane powyżej dolegliwości, ponieważ korzystanie z urządzeń z ekranami jest dla nich bardzo atrakcyjną formą spędzania czasu. Ponadto, mogą nie skojarzyć odczuwanego dyskomfortu z używaniem telefonu. To na rodzicach spoczywa odpowiedzialność, by zadbać o ograniczenie dziecku czasu z telefonem czy tabletem i wprowadzenie higieny pracy wzrokowej – w tym przerw, odpowiedniej postawy i oświetlenia pomieszczenia. Dzieci obserwują dorosłych i biorą z nich przykład, dlatego rodzice powinni pokazywać im zdrowy, aktywny styl życia i także rozważnie korzystać z urządzeń cyfrowych.
Dzień dobry, nazywam się Irena i jestem lekarzem pediatrą. Na moim blogu wprowadzam Was w arkana zdrowego rodzicielstwa i dbania o swoje pociechy. Zapraszam do obserwowania!
